ლლილი გვარამაძე - ქართული ხალხური ცეკვა

რე დაქ ტო რი სა გან

ლილი გვარამაძის ქართული ხალხური ცეკვით გას­რულ­და ქარ­თუ­ლი ქო­რე­ოკულტურის შესახებ სამტომეულის გამოცემა. ავთანდილ თათარაძისა (2010) და და­ვით ჯავ­რიშ­ვი­ლის (2018) ნაღ­ვაწს უკ­ვე ლი­ლი გვა­რა­მა­ძის მეც­ნი­ე­რუ­ლი ნა­აზ­რევიც და­უმ­შ­ვე­ნებს მხარს. უდა­ვოა, რომ ეს გა­მო­ცე­მე­ბი სა­ე­ტა­პო ნაშ­რო­მე­ბია ქართულ ქორეოგრაფიასა და ქორეოლოგიაში. ფოლკლორის სახელმწიფო ცენტრის სასახელოდ უნდა ითქვას, რომ ასეთ მოკლე დროში სამი მნიშვნელოვანი ავტორის გამოცემა შეძლო, თანაც ქართული საცეკვაო ფოლკლორი არაა განებივრებული მსგავს ნაშრომთა გამოქვეყნებით.

ლილი გვარამაძის ქართული ხალხური ქორეოგრაფია (ძირითადი საკითხები) 1957 წელს გა­მო­ვი­და. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ავ­ტო­რი ხში­რად იბეჭ­დე­ბო­და პე­რი­ოდულ გამოცემებში (განსაკუთრებით საბჭოთა ხელოვნებაში), ამ წიგ­ნის გა­და­მუ­შავებული და შევსებული ვერსია მხოლოდ ოცდაათი წლის შემდეგ დაისტამბა _ 1987 წელს _ რუსულად. ერთი შეხედვით, თითქოს ეს ერთი და იგივე ვარიანტია, უფრო სრულ­ყო­ფი­ლი და გავ­რ­ცო­ბი­ლი, მაგ­რამ ავ­ტორ­მა უარი თქვა ფერ­ხულ­თა თავ­დაპირველ კლასიფიკაციაზე და პირდაპირ სამონადირეო ფერხულებით (მონადირეთა ცეკვებით) _ შუშპრითა და ლამპრობით _ და­იწყო. ამ გა­მო­ცე­მა­ში ჩვენ მი­ერ ორივე ვარიანტი შენარჩუნებულია. ფოლკლორის ცენტრის კიდევ ერთ გამოცემაზე შევაჩერებთ ყურადღებას: ქართული საცეკვაო ფოლკლორის 1997 წლის ქართულ ვერ­სი­ა­ზე (რუ­სუ­ლი­დან თარ­გ­მ­ნეს, გა­და­ა­მუ­შა­ვეს, შე­ავ­სეს და გა­მო­სა­ცე­მად მო­ამზადეს ბაია ასიეშვილმა და ოთარ ციციშვილმა, კონსულტანტი უჩა დვალიშვილი). ამ გამოცემამ თავისი საქმე გააკეთა _ ვაკუუმი შეავსო, მაგრამ აუცილებელი იყო ლილი გვარამაძის ნაღვაწის ერთად თავმოყრა, საარქივო მასალებით შევსება და ამ დი­დი მეც­ნი­ე­რის მემ­კ­ვიდ­რე­ო­ბის სრულ­ყო­ფი­ლად წარ­მო­ჩე­ნა. სა­ბედ­ნი­ე­როდ, დაბეჯითებით შეიძლება ვთქვათ, რომ, დიდი ძალისხმევითა და ტიტანური შრომით, ეს მოხერხდა: წიგნში, სათანადო რედაქტირებითა და კუპიურებით, ქარ­თუ­ლი ქორე­ოგ­რა­ფი­ის შე­სა­ხებ მრა­ვალ­მა გა­მო­უქ­ვეყ­ნე­ბელ­მა ნაშ­რომ­მა იხი­ლა დღის სი­ნათლე. გარ­და სა­მეც­ნი­ე­რო ნა­წი­ლი­სა, მკითხ­ვე­ლი­სათ­ვის, უდა­ვოდ, სა­ინ­ტე­რე­სო იქ­ნება მონოგრაფიები, მოგონებები, დოკუმენტები, ფოტომასალა და სხვა.


გაგრძელეთ კითხვა